برنامه‌ریزی کسب و کار موضوع این قسمت از سری مقالات آموزشی استراتژی بازاریابی است. برای رشد و رسیدن به اهداف در کسب و کار نیاز به برنامه‌ریزی دارید. حال قصد داریم این موضوع را با رویکرد هدف‌گذاری مورد بررسی قرار دهیم. در ادامه این مقاله با فوربو همراه باشید. توجه: متن زیر، متن قسمت یازدهم پادکست فوربو است. به همین دلیل لحن و مدل نگارش آن با سایر مقالات سایت تفاوت دارد.
در پادکست فوربو این مقاله را بشنوید!
ما در فوربو علاوه بر سایت، روی یک پادکست هم کار می‌کنیم. پادکست فوربو (Furbo) از طریق همه اپلیکیشن‌های پخش پادکست مانند کست‌باکس، اپل پادکست، گوگل پادکست، اسپاتیفای و… در دسترس است. برای اطلاعات بیشتر به سایت پادکست فوربو سر بزنید. برای شنیدن همه قسمت‌های پادکست می‌توانید اپلیکیشن CastBox را دانلود کرده و سپس Furbo را جستجو و دنبال کنید.
برنامه‌ریزی کسب و کار اینترنتی
برنامه‌ریزی کسب و کار موضوع مهم و بزرگی و از خیلی زوایا میشه بررسیش کرد. و کلا خیلی شاخه داره. اینطوری میشه گفت. حالا توی این قسمت از یک جهت میخوایم به این موضوع نگاه کنیم. اول بگم که برنامه‌ریزی رو میشه به دو بخش تقسیم کرد. اول یه جور حالت تئوری میشه و بعدش عملی. توی این قسمت به تئوری میخوایم بپردازیم. چون قسمت عملی مربوط به برنامه‌ریزی و استراتژی‌های دیجیتال مارکتینگ میشه که هنوز بهش تو پادکست نرسیدیم. پس میریم سراغ بخش تئوری ماجرا.
خیلی سریع و ساده کل برنامه‌ریزی کسب و کاری که قراره در موردش صحبت کنیم مربوط به هدف و هدف‌گذاری میشه. قبل از شروع کسب و کار باید اهداف خودتون رو مشخص کنید. مشخص هم نه توی ذهن. روی کاغذ باید بیارید اونا رو. و دقیقا بنوسید. اگر به کسب و کار اینترنتی به‌عنوان کار اصلی نگاه کنید، لازمه که یک برنامه بلندمدت داشته باشید. برنامه بلندمدت با اهداف مشخص.
اول از همه بگم که یک هدف کلی داریم تو هر کسب و کاری و اون هم موفقیت نهایی. موفقیت توی همه چیز. رسیدن و دسترسی به بیشترین حجم بازار. درآمد عالی و افزایش اعتبار برند و این جور چیزا. که طبیعتا منجر میشه به یک زندگی شاد و حوشحال برای خود صاحب کسب و کار. این هست. اما اهدافی که میخوایم تو برنامه کسب و کار درموردشون صحبت کنیم یه مقدار باید متفاوت باشن. وقتی هم میگیم هدف، منظور آرزوهاتون نیست. هدف باید مشخص و قابل دست‌یابی باشه. به‌طوری که بشه روی کاغذ مسیر رسیدن به اون رو کشید.
تو قسمت نهم اگر یادتون باشه.. مثال یک ایده بر پیاه خیاطی رو زدیم. الان همین رو میخوام توی این قسمت هم استفاده کنم ولی این بار برای هدف‌گذای. خب فرض کنیم کسب و کار اینترنتی ما تو مدل آموزشی فروشگاهی هست که قبلا گفتیم و موضوعش هم خیاطیه. حالا میخوایم هدف تعیین کنیم. کاری به اون هدف نهایی و موفقیت همه‌چیز نداریم. فرض می‌کنیم برای دو سال میخوایم برنامه‌ریزی کنیم. الان هم قدم صفر هستیم.
شروع برنامه‌ریزی با رویکرد هدف‌گذاری
اول از همه میایم اون دو سال رو خیلی ساده تقسیم به دو بخش می‌کنیم. سال اول سال دوم. حالا سال اول. هدف سال اول رو میتونید اینطوری تعیین کنید. رسیدن به ۲۵۰ مشتری. خیلی زیاد نیست ولی خب کم هم نیست. همونطور که گفتم مدل کسب و کارمون الان آموزشی فروشگاهیه. یعنی میخوایم یه چیزی هم بفروشیم. که میتونه هر چیزی باشه. تو مثال خیاطی میتونه همون طرح و الگوهای آماده باشه، میتونه ابزار خیاطی و یا چیزی باشه که خودتون اون رو تولید کردید و برای فروش گذاشتید. حالا کاری به ماهیت محصول نداریم. توی پرانتز بگم که حتی میتونید یک سری مقالات و ویدیوهای آموزشی داشته باشید و اشتراک زمان‌دار برای اونا بفروشید.
هدف در یک سال ۲۵۰ مشتری شد. حالا میتونید این رو جذاب تر هم هدف‌گذاری کنید مثلا فرض کنیم میانگین قیمت محصولات شما ۱۵۰ هزار تومانه.. میتونیم رند کنیم بگیم مثلا ۴۰ میلیون. یعنی میتونید جای خود مشتری هدف مالی هم تعیین کنید و بگید میخوام در یک سال با کسب و کار اینترنتی خودم به این عدد درآمد برسم.
۶ ماه اول
حالا میایم مسیر رسیدن به این هدف رو برای خودمون می‌کشیم. روی کاغذ. تاکید میکنم چون مهمه. در برنامه‌ریزی کسب و کار میتونیم تو مسیر رسیدن به هدف‌مون چندتا نقطه بزاریم. این نقطه ها مثل یه جور هدف‌های کوتاه مدت میمونن. ولی اینطوری نباید باشه که بیایم و هدف رو تقسیم کنیم و نقطه بزاریم. یعنی بیایم ۴ نقطه بزاریم تو بازه‌های زمانی سه ماهه.
بعد اولین سه ماه هدفش بشه ۶۰ تا مشتری. اینطوری الان درست نیست. حداقل توی کسب و کار اینترنتی. تو قسمت هشت گفتم که یکی از ویژگی‌های جذاب کسب و کار اینترنتی رشد مقیاس پذیر اونه. یعنی ممکنه شما تا ۶ ماه اصلا مشتری نداشته باشید. بعد یک دفعه وقتی مسیر رشد شما به ۹۷ ۹۸ ۹۹ رسید، بشه ۱۰۰ و مشتری و درآمد همه چی بیاد. این رو توجه داشته باشید بهش.
پس هدف رو نباید ریز کنیم و نقطه بزاریم. هدف گذاری روی تعداد مشتری میتونه همون هدف‌گذاری مالی باشه. ولی تو نقاطی که میخوایم مشخص کنیم نمی‌خوایم همه رو مالی بزاریم. باز همین ۴ نقطه رو که هر کدوم سه ماه هستن. فصلی تقسیم کردیم. به دو بخش تقسیم می‌کنیم. هدف بخش اول رو که میشه ۶ ماه اول فعالیت، میزاریم تولید محتوا، بهینه سازی موتور جستجو و افزایش ترافیک سایت. و هدف بخش دوم که میشه ۶ ماه دوم فعالیت رو به این شکل تعیین می‌کنیم. آماده‌سازی محصول، بازاریابی و ایجاد و افزایش فروش.
همونطور که متوجه شدید داریم همش کوچک می‌کنیم و نقطه گذاری می‌کنیم. توی ۶ ماه اول فعالیت هدف‌هامون شد تولید محتوا و بهینه سازی موتور جستجو یا همون اس‌ای‌او که این دوتا هدف منجر به افزایش ترافیک سایت میشن. ببیند مدل برنامه‌ریزی برای همه یک جور نیست و مثلا اگر رقبا قوی داشته باشید، حتما باید بیتشر و سختتر کار کنید.
توی همین تولید محتوا میشه هدف اول برنامه‌ریزی ما میشه مدل‌های مختلفی رو درنظر گرفت. اگر رقبا خوبی نداشته باشید، مثلا هفته‌ای یک محتوا آموزشی میتونه کافی باشه. اما اگر حوزه کاری تون پرطرفدار و رقیب دارید مثلا باید روی هفته‌ای سه تا محتوا کار کنید.
کلا اینطوری برنامه تولید محتوا بزارید. ۶ ماه وقت دارید. توی ۶ ماه یه طوری برنامه‌ریزی کنید که مرتب محتوا داشته باشید. اینطوری نباشه که یک ماه دو ماه محتوا آماده کنید و دیگه هیچی یا وقفه بیوفته. اگر میخواید رشدتون همیشگی باشه و نمودارش همین طور بره بالا، لازمه که ببینید چقدر میتونید تولید کنید. و همون رو زما‌ن بندی شده توی سایت منتشر کنید. در کنارش اس‌ای‌او یا بهینه سازی موتور جستجو رو هم دارید.
باید این دو کار رو در کنار هم انجام بدید و با هم برنامه‌ریزی براشون داشته باشید. محتوا با کیفیت از لحاظ نوع آموزش و هم با کیفیت از لحاظ اصول اس‌ای‌او. خود بحث این موارد رو بعدا بهشون میرسیم الان در چارچوب برنامه‌ریزی فقط صحبت کنیم.
هدف اصلی ۲۵۰ مشتری اصلا هیچ خبری ازش تو هدف‌گذاری ۶ ماه اول نبود. و این مدل برنامه‌ریزی کسب و کار اینترنتی هست. قرار نیست ریز کنیم اون هدف بزرگ رو. افزایش ترافیک در ۶ ماه اول برای سایت خیلی مهمه و مثل هدف مشتری میتونید این رو هم جذاب تر کنید، مثلا عدد تعیین کنید که به این تعداد یوزر روزانه میخوام برسم. این از ۶ ماه اول. قرار نیست برنامه همه این باشه. و یک سری کسب و کارها اصلا از اول محصول رو آماده میکنن میزان تو سایت، بعد تولید محتوا و بازاریابی شو انجام میدن ولی خب این نمونه‌ای که گفتم میتونه اعتماد کاربرا رو بیشتر جلب میکنه. حالا بریم سراغ ۶ ماه دوم.
۶ ماه دوم
توی این مدل برنامه‌ای که داریم میگیم تو ۶ ماه دوم تازه میریم سراغ بخش فروشگاهی کسب و کارمون. یعنی اول کاربرا رو به سایت بیاریم، حالا با راه و روش‌هایی که هست یک اطلاعاتی ازشون بگیریم، مثلا ایمیل جمع کنیم. بعدا شروع کنیم به آماده سازی یک محصول. چیزی که میتونیم اون رو توی سایت بفروشیم. ولی خب همونطور که گفتم شما مدل برنامه‌های مختلفی رو میتونید برای خودتون داشته باشید. مثلا از همون اول یک محصول یا یک سری محصولات رو آماده داشته باشید و تو سایت بزارید بعد شروع به تولید محتوا برنامه ۶ ماه اول که گفتیم بکنید. بیشتر اینجا قصد داریم با نحوه برنامه‌ریزی آشنا بشیم.
توی ۶ ماه دوم، میتونید یکی دو ماه رو اختصاص بدید به آماده سازی محصول یا محصولات. کلا بخش فروشگاهی سایت. وقتی شما یک سایت مدل آموزشی رو بهش بخش فروشگاهی اضافه میکنید، محصولات با محتوا سایت شما خیلی نزدیک میشن. حالا یکم بریم جلوتر و شما هم وقتی خودتون وارد کار بشید، متوجه میشید منظورم چیه. محتوا هست بخش آموزشی هست، کنارش محصولات شما هم دیده میشه.
این جاست که باید وارد نقطه دیگه‌ای از هدف‌گذاری بشیم. و اون هم بازاریابیه. همون طور که گفتم بخش بازاریابی که مربوط به مباحث دیجیتال مارکتینگ میشه رو خیلی بررسی نمی‌کنیم چون وارد بخش عملی میشه. اما برای اینکه همینطور ولش نکنیم، تا مرز ارتباط بین تئوری و عملی یک سری توضیحاتی رو در موردش میدیم.
برنامه برای تبدیل کاربر به مشتری
الان حدودا هفت هشت ماه از راه‌اندازی کسب و کار گذشته و شما هم قصد دارید که با محصولاتی که آماده کردید به درآمدزایی برسید. برای اینکار نیاز به برنامه‌ریزی و رفتن به سمت استراتژی‌های دیجیتال مارکتینگ دارید. خیلی ساده و خیلی سریع اینطوری میشه تعریف کرد. شما باید یک کاربر عادی سایت رو تبدیل به یک عضو سایت کنید. بعد عضو سایت رو تبدیل به مشتری کنید. توی این تبدیل ها باید از استراتژی‌ها و تکنیک‌های مختلفی استفاده کرد. مثلا شما وقتی یک کاربر به سایتتون میاد، میتونید یک کتاب الکترونیکی رایگان، یک ویدیو آموزشی خاص یا هر چیزی که فکر میکنید جالب باشه رو به صورت هدیه به کاربر بدید.
به نظر من حتی میتونید یک سری مقالات آموزشی سایت رو خیلی شیک و مرتب در قالب یک فایل پی‌دی‌اف در بیارید و به‌عنوان یک کتاب الکترونیک اون رو ارائه بدید. با ابزارهایی که هست میتونید از کاربر بخواید ایمیل و مشخصاتش رو وارد کنه تا کتاب برای اون ارسال بشه. این یک روش خیلی ساده و اتفاقا کاربردی برای تبدیل کاربر به عضو. بعد که عوض گرفتید، میتونید با استفاده از یکی از تکنیک‌های دیجیتال مارکتینگ، یعنی ایمیل مارکتینگ یا بازاریابی ایمیلی، اعضای سایتتون رو دعوت کنید که از محصولات شما خریداری کنن.
این یک مدل برنامه‌ریزی هست که میتونید برای رسیدن به هدف ایجاد فروش -همون نقطه‌های کوچکی که گذاشتیم- ازش استفاده کنید. اینجا تیک اون هدف کوچک هم زده میشه. بعد میریم سراغ افزایش فروش. توی این بخش هم میتونید از روش‌های مختلفی استفاده کنید. خیلی داریم میریم توی مباحث عملی ولی خب شما روی کاغذ باید این موارد بنویسید و مشخص کنید. مثلا تبلیغات، مثلا استفاده از بازاریابی محتوا و موارد دیگه مثل کمپین‌های مختلف برای فروش و کد تخفیف و این موارد.
شما به این شکل، مرحله به مرحله وقتی هدف تعیین کنید. و بیاید برای هدف‌های کوچک که لزوما مدل تقسیم شده هدف نهایی نیستن، راه رسیدن مشخص کنید. همه روی کاغذ. یه‌جورایی مسیر براتون روشن میشه. آخر این جاده‌ای که میخواید برسید قابل مشاهده میشه. و این هدف‌گذاری‌های نقطه‌ای هم مثل تابلوهایی برای شما میمونن که میگه چقدر دیگه به مقصد می‌رسید.
این از برنامه‌ریزی کسب و کار. حالا همه این موراد توی یک سال اول بود. توی سال دوم هم میتونید به همین شکل برنامه‌ریزی کنید. مهم همون اول کار که شروع کنید و به‌اصطلاح یه قدم بردارید. بعد مرتب و ادامه‌دار فعالیت کنید. وقفه نداشه باشید. توی سال دوم کسب و کار اهداف‌تون میتونه خیلی کلی تر باشه. مثلا روی برندسازی میتونید متمرکز بشید.
یه چیز رو لازمه اضافه کنم، وقتی میگم سال دوم روی برندسازی متمرکز بشید به این معنی نیست که هدف‌های قبلی رو باید حذف کنید و این رو اضافه کنید. در اصل برندسازی باید اضافه بشه به برنامه شما. چون من به شخصه هیچ کسب و کار آنلاینی رو نمی‌شناسم که مثلا برنامه تولید محتوا که جز برنامه‌ریزی ۶ ماه اول ما بود رو کلا حذف کنه. یک سری موارد باید همیشه باشن. و بودن همیشه یک سری موارده که توی همه‌چیز به ما کمک میکنه به جایگاهی که میخوایم برسیم.
[megadesc]
حامی این مقاله سایت فوربو شوید
حامی این مقاله سایت فوربو شویددر صورتی که این مقاله برای شما مفید بود، می‌توانید با انتخاب یکی از آیتم‌های زیر، به‌صورت کاملا اختیاری از فوربو حمایت کنید.
۲ هزار تومان | ۵ هزار تومان | مبلغ دلخواه
یا ما را در رسانه‌های زیر دنبال کنید
اینستاگرام | توییتر | تلگرام
[/megadesc]