نقشه راه برای راه‌اندازی و ساخت سایت اینترنتی

چطوری سایت بزنیم؟ یا چطور میشه سایت زد؟ این‌ها سوالاتی هستند که همیشه افراد پیش از ورود به‌دنیای وب از دیگران می‌پرسند. شاید با جستجو به یک سری نتایج کلی رسید. شاید هم نتایج پر از اسم و عبارت‌هایی باشد که برای تازه‌کارها ترسناک به‌نظر برسد. اما واقعا برای ساختن و راه‌اندازی یک سایت اینترنتی باید چکار کرد؟ در این مقاله از سایت فوربو قصد داریم همین سوال رو خیلی ساده پاسخ بدم.

چقدر با وب و فضای اون آشنایی داری؟

فرض می‌کنیم اصلا هیچ اطلاعی نداری و تازه می‌خوای با اون آشنا بشی. یک نگاه به سایت‌هایی که تا الان به اونا سر می‌زدی بنداز.

می‌خوام با مدل کلی سایت‌ها آشنا بشی. یک سایت فقط مطلب داره. یک سایت کلی لینک دانلود گذاشته که مثلا بیاید فیلم ازش دانلود کنید. یکی محصول گذاشته و شما می‌تونید ازش خرید کنید.

سایت‌ها مدل‌های مختلفی دارن و طبیعتا این رو میدونید. اما همه اونا از یه‌جا اومدن و از یه‌جا شروع کردن. زمین خاکی نه!

ریشه همه وب‌سایت‌های اینترنتی به چیزی به‌نام سرور (Server) برمی‌گرده. همه این سایت‌ها و چیزهایی که تو اینترنتی می‌بینید، روی یک سرور هستند. قرار نیست تخصصی در مورد اینکه سرور چیه و چه ویژگی‌هایی داره صحبت کنیم. فقط این رو بدونید که سرورها یک سری قطعات سخت‌افزاری فیزیکی هستن که تو مراکز داده (Data Centers) هر کشور و استانی نگه‌داری میشن.

تو فیلم‌ها شاید دیده باشید. یک سری میرن تو اتاق‌هایی که پشت سر هم سرور قرار گرفته و همه هم به‌هم انگار وصلن و اتاق هم سرده! این‌ها سرورهایی هستن که روی اون‌ها سایت‌های اینترنتی میزبانی میشن.

خب حالا میدونید که سایت‌ها برای فعالیت نیاز به سرور دارن. اما این سرورها به‌دلیل شرایط نگه‌داری و کلی چیز دیگه، هزینه زیادی دارن. مثلا شما اگر بخواید سایتتون رو راه‌اندازی کنید با این سرورها، ماهیانه باید تا سه چهار میلیون فقط هزینه اجاره بدید. پس طبیعی و روال‌ش این نیست که شما سرور بگیرید.

شما نیاز به سرور دارید حتما. چون گفتیم که سایت‌ها همه روی همین سرورها در اینترنت میزبانی میشن. اما راه چاره چیه؟ از اون‌جایی که شما تنها کسی نیستید که می‌خواید سایت راه‌اندازی کنید، شرکت‌هایی کار شما رو راحت کردن.

یعنی اون سرور گرون رو تقسیم تقسیم کردن و با هزینه کم به شما میدن. یکم تخصصی‌تر الان اونا رو بررسی می‌کنیم.

سرور اختصاصی، سرور مجازی، هاست اشتراکی

اون سروری که اول در موردش صحبت کردیم همون سرور اختصاصی (Dedicated Server) میشه. همه این مدل فضای‌های میزبانی رو با چهار ویژگی بررسی می‌کنیم. منابع، امنیت، حریم خصوصی و قیمت.

اول از همه ما در مورد قیمت سرور اختصاصی صحبت کردیم. و در اصل ایرادش رو برای قیمت گفتیم. اما در واقع سرور اختصاصی بهترین گزینه برای راه‌اندازی و بالا آوردن سایت هست. اما خب برای شروع تقریبا هیچ وب‌سایتی از اون استفاده نمی‌کنه. چون صرفه اقتصادی نداره و کار با گزینه‌های کم هزینه‌تر هم حل میشه.

اما خود سرور اختصاصی ویژگی‌های مهمی داره. اول از همه این هست که به همه منابع اون سرور دسترسی دارید. محدودیتی برای آپلود کردن اطلاعات روی اون ندارید. هر اطلاعاتی که داشته باشید رو می‌تونید به‌اشتراک بگذارید و نگران ترافیک نباشید. تازه حریم خصوصی هم دارید! یعنی روی اون سرور فقط خودتون هستید و خودتون ? سایت و شخص دیگه‌ای هیچ‌ ارتباطی با سایت و شخص شما نداره و این برای سایت‌های حرفه‌ای و مهم، خیلی اهمیت داره.

اما خب به‌خاطر هزینه بالایی که داره این سرور، میریم سراغ یک مدل بعدی یعنی سرور مجازی (VPS). سرور مجازی رو میشه اینطوری معرفی کرد که همون سرور اختصاصی هست، اما اون رو مثلا پیتزا برش دادن. هر اسلایس اون پیتزا رو هم دادن یک نفر و گفتن برو سایتت رو راه‌ بنداز! دقیقا به همین شکل.

سرور مجازی هم منابع خوبی داره، امنیت داره و همچنین حریم خصوصی دارید. اما همه اینا از سرور اختصاصی کمتره. سرور مجازی چیزی هست که افراد تو مرحله پیشرفت سایت‌شون به‌سراغش میرن. چون میخوان حرفه‌ای‌تر کار کنن و به افراد بیشتری سرویس بدن.

اما خب شما که هنوز شروع نکردید.

شروع خیلی از سایت‌ها از اینجا شروع میشه. هاست اشتراکی (Shared Hosting). خیلی ساده میشه این رو هم به این شکل معرفی کرد که همون یک سرور مجازی رو تقسیم کردن و با اندازه‌های مختلف میدن به افراد.

کسی که پیتزا داشت، یک اسلایس میده دست یکی دیگه. اونی که اسلایس داره حالا میاد، قارچ‌ش رو میده رضا. سوسیس رو میده امیر. اینکه میگم سوسیس و قارچ به این خاطره که اندازه فضای اون هاست‌ها یکی نیست. و دیگه با هر حجم و ظرفیتی این هاست‌ها به افراد مختلف داده میشن.

دیگه هر چقدر هم که پول داده باشید، بابتش فضا برای آپلود و ترافیک مخصوص دریافت می‌کنید. اما همون‌طور که تو عکس ابتدای این بخش هم مشخص هست. حریم خصوصی شما از منابع و امنیت، کمتره. این یک دلیل داره و اون هم این هست که دیگه هاست اشتراکی همه سایت‌هاش روی یک آی‌پی هستن. به‌بیان درست‌تر میشه گفت که چندین سایت ممکنه روی یک آی‌پی باشن.

خیلی ترسناک نیست این قضیه ولی مثلا اگر سایتی فعالیت‌های غیر مجاز انجام بده – مثلا اسپمر باشه یا سایتش توسط گوگل جریمه بشه – می‌تونه روی سایت شما هم تاثیر بزاره.

اینم از معرفی هر سه فضای میزبانی که وجود داره و لازمه که شما در موردشون بدونید.

خب حالا می‌خوایم سایت بزنیم دقیقا چکار کنیم؟

اول از همه تبریک میگم که دوست دارید وارد فضای وب بشید و به توسعه اون کمک کنید ?

برای شروع شما باید اول از همه یک شرکت میزبانی وب (Hosting) رو پیدا کنید. شرکت‌های هاستینگ زیادی داریم در ایران که هر کدوم سرویس‌ها و خدماتی رو ارائه میدن. کافیه فقط عبارت‌هایی مثل خرید هاست رو گوگل کنید تا با لیست کاملی از این سایت‌ها آشنا بشید.

تو هر کدوم از این سایت‌ها صفحه‌هایی برای معرفی خدمات با پنل‌های مختلف وجود داره. چیزی که شما باید برای شروع به‌دنبالش باشید، هاست اشتراکی هست. خود این هاست اشتراکی هم مدل‌های مختلفی داره. مثلا هاست اشتراکی ایران و خارج. بستگی داره که از کدوم سرویس‌دهنده قراره هاست رو خریداری کنید.

در خصوص مشاوره دادن برای خرید هاست مناسب در حاضر، در سایت فوربو مقاله‌ای نداریم. اما به‌زودی حتما در این خصوص هم راهنمایی‌هایی را منتشر خواهیم کرد. یک شرکت هاستینگ مناسب همیشه پشتیبانی آنلاین ارائه می‌دهد. می‌توانید خیلی ساده با پشتیبانی آنلاین‌ آن‌ها مشاوره‌های قبل از خرید را با آن‌ها داشته باشید.

در حد یک توصیه کوچک میشه گفت که برای شروع می‌تونید یک هاست اشتراکی خارج (معمولا کشور فرانسه ارائه می‌شود) می‌توانید گزینه مناسبی برای شما باشد.

بعد از انتخاب هاست، نوشته خرید دامنه!! دامنه چیه؟

دامنه (Domain) در اصل آن آدرسی است که در نوار مرورگر نمایش داده می‌شود.

به‌نوار مرورگر خود همین الان نگاه کنید. عبارت Furbodm.com را مشاهده می‌کنید. این آدرس سایت ما است و پسوندی که بعد از نام فوربو است، دامنه‌ای است که ما خریداری کرده‌ایم. دامنه دات‌کام.

شما هم باید برای وب‌سایت خود یک نام انتخاب کنید. نام برند و کسب و کار خود هرچه که است را باید در این قسمت وارد کنید. در اصل باید ثبت دامنه را هم همراه با خرید هاست در سایت‌های هاستینگ انجام دهید.

دامنه‌های اینترنتی در دو دسته کلی قرار می‌گیرند.

دامنه‌‌های ملی: دامنه‌هایی مثل ir. مخصوص کشور ایران است. برای مثال دامنه‌های us. برای کشور آمریکا و fr. برای کشور فرانسه است. ارزان‌ترین دامنه‌ای که می‌توانید خریداری کنید، همین دامنه دات‌آی‌آر است.

دامنه‌های بین‌المللی: دامنه‌های بین‌المللی هم دامنه‌هایی مثل com. و net. هستن.

انتخاب دامنه کاملا اختیاری است و هیچ تاثیری روی کار شما ندارد. کافی است تنها آن را برای یک سال خریداری کنید. و سپس آن را هر سال تمدید کنید. همه کارهای خرید، ثبت و تمدید هم توسط شرکت‌های هاستینگ انجام می‌شود.

جمع‌بندی راهنمای خرید هاست و دامنه برای راه‌اندازی سایت

هاست، آن فضای میزبانی است که قرار است اطلاعات شما روی آن آپلود شود. هاست دقیقا مثل یک مغازه میمونه که شما اون رو می‌خرید. همون‌طور که در مورد انواع سرور گفتیم، شما اینجا هر چقدر پول بیشتری بدید، می‌تونید مغازه با متراژ بیشتر تهیه کنید.

هاست خریداری شده شما در ابتدا هر چقدر هم فضای کمی داشته باشد، اصلا جای نگرانی نیست. سرویس‌های هاست اشتراکی به‌راحتی و به صورت آنی امکان ارتقاء دارند. به همین دلیل به‌راحتی در صورت نیاز به فضای بیشتر می‌توانید آن را ارتقاء دهید.

دامنه هم مانند آن تابلو جلوی مغازه شما است. خرید هاست خالی درست مثل، خرید همان مغازه بدون تابلو ورودی آن است. برای اینکه مغازه شما دیده شود و به‌اصطلاح هویت داشته باشد، باید یک تابلو شامل نام کسب و کار خود را جلوی آن بزنید که آن برای سایت شما، دامنه است.

نوبت به سیستم مدیریت محتوا می‌رسد

کارهای خرید و هاست دامنه به‌نوعی کارهای سخت‌افزاری راه‌اندازی و ساخت سایت بود. برای اینکه سخت‌افزار شما قابل ارائه شود و در اینترنت کاربران بتوانند آن را مشاهده کنند. نیاز به یک نرم‌افزار دارید!

سیستم مدیریت محتوا (Content Management Service) آن نرم‌افزاری است که به آن نیاز دارید. این سیستم‌ها، به‌اصطلاح سایت‌ساز‌هایی هستند که شما می‌توانید از آن‌ها برای ساخت سایت خود استفاده کنید.

وردپرس، جمولا، دروپال و… همگی سیستم‌های مدیریت محتوا برای سایت هستند. با چند دلیل خیلی کوتاه و البته قانع‌کننده به‌شما می‌گویم که…

چرا وردپرس؟

اول از همه وردپرس کاملا رایگان است. دوم سبک است. سوم زبان فارسی را به‌صورت کامل پشتیبانی می‌کند. و چهارم­ هم اینکه بسیاری ابزار (قالب و افزونه) کاربردی برای‌ حرفه‌ای کردن وب‌سات برای آن وجود دارد.

وردپرس (WordPress) همچنین فرآیند نصب بسیار ساده‌ای دارد. نصب وردپرس ۵ دقیقه بیشتر زمان نمی‌برد.در خصوص نصب وردپرس در این مقاله توضیحی نمی‌دهم اما با مطالعه قسمت اول سری مقالات آموزش وردپرس می‌تونید روند نصب اون رو هم یاد بگیرید.

بعد از نصب وردپرس…

وقتی وردپرس یا هر سیستم مدیریت محتوایی را که روی هاست خود نصب کنید، سایت شما قابل شناسایی می‌شود. آدرس دامنه آن صفحه‌ای که باید آن را در وردپرس تغییر دهید، را نمایش می‌دهد.

هر چیزی که در وردپرس خود اضافه کنید، روی سایت شما قرار می‌گیرد. نوشته، عکس، فیلم و موسیقی و هر چیزی که آن را منتشر کنید، روی سایت شما قرار خواهد گرفت و کاربران می‌توانند آن را مشاهده کنید.

قالب‌ها و افزونه‌های وردپرس

وقتی وردپرس را نصب می‌کنید، یک قالب ساده برای شما نمایش داده می‌شود که تقریبا هیج امکاناتی ندارد. اما با توجه فراگیر بودن وردپرس و محبوبیت بالا آن، بسیاری از طراحان، قالب‌های بسیار حرفه‌ای برای آن نوشته‌اند.

قالب‌هایی که با استفاده از صفحه‌ساز‌ها می‌توانید آن‌ها را ویرایش و شخصی‌سازی کنید. دیگری خبری از قالب‌های تکراری و شبیه به هم نیست.­ زیرا با صفحه‌سازها همه‌چیز دست شماست. این موارد چیزهایی است که پس از کار با وردپرس و تحقیق در مورد بخش‌های آن به همگی آن‌ها مسلط خواهید شد. کار با وردپرس و افزونه‌های آن اصلا کار سختی نیست. در این‌جا قصد دارم کلیات کار و نقشه راه را به‌نوعی به‌شما بگویم.

بعد از نصب وردپرس چه می‌شود؟

وقتی وردپرس رو نصب کردید دیگه سایت شما به اصطلاح بالا میاد. هر کسی میتونه با وارد کردن آدرس اون، وارد سایت بشه. مطالبی که شما اونا رو منتشر کردید رو ببینه. عکس‌ها رو مشاهده کنه و اگر دوست داشت نظری چیزی هم ثبت کنه.

کار با وردپرس واقعا ساده‌ است و نیازی به تخصص خاصی نداره. مخصوصا اینکه وردپرس از زبان فارسی هم پشتیانی می‌کنه، دیگه مشکلی بابت بلند نبودن زبان ایجاد نمیشه. خودتون کمی با وردپرس و تنظیمات اون وَر برید! البته در قسمت آموزش وردپرس در پنج قسمت همه بخش‌های مهم این سیستم مدیریت محتوا رو به شما آموزش دادیم. و می‌تونید از این سری مقالات هم استفاده بکنید. یوتوب، آپارات و کلی سرویس‌دهنده اشتراک ویدیو هم در مورد وردپرس ویدیو به صورت رایگان منتشر کردن. توصیه میکنم از اونا هم استفاده کنید.

سایت شما دیگه راه‌اندازی شد

از اولین قدم برای اینکه بدونید باید چکار کنید تا یک سایت رو بسازید رو به شما گفتم. امیدوارم که این سبک از نگارش که تازه شروع‌ش کردم، خوب بوده باشه. و در اصل باعث شده باشه که راحت‌تر متن رو بخونید.

چیزهایی که توی این مقاله خوندید همگی نقشه کلی راه بود. طبیعتا در هر بخش می‌تونه سوالی چیزی برای شما پیش بیاد. در سایت فوربو قصد داریم که حتما مقالات از این دست رو ادامه بدیم. یعنی مقالاتی که در خصوص مقدمات راه‌اندازی کسب و کار اینترنتی باشه.

به پایان این مقاله رسیدیم. اگر در خصوص ساخت سایت و راه‌اندازی اون طبق مراحلی که گفتیم سوالی براتون به‌وجود اومد، در قسمت نظرات همین صفحه، اون رو ارسال کنید. ما حتما به نظر شما پاسخ خواهیم داد.

حامی این مقاله سایت فوربو شوید

در صورتی که این مقاله برای شما مفید بود، می‌توانید با انتخاب یکی از آیتم‌های زیر، به‌صورت کاملا اختیاری از فوربو حمایت کنید.

۲ هزار تومان | ۵ هزار تومان | مبلغ دلخواه

یا ما را در رسانه‌های زیر دنبال کنید

اینستاگرام | توییتر | تلگرام