با اصول بازاریابی رسانه‌های اجتماعی آشنا شوید

بازاریابی رسانه های اجتماعی (Social Media Marketing) که به اختصار SMM نامیده می‌شود، یکی دیگر از روش‌های دیجیتال مارکتینگ یا همان بازاریابی دیجیتال است. این تعریف نسبتا جدید که از زمان روی‌کار آمدن شبکه‌های اجتماعی مطرح شد، امروزه یکی از روش‌های موثر در بازاریابی و همچنین برند سازی بوده است و در این مقاله قصد داریم شما را به صورت کامل با این تعریف آشنا کنیم. در ادامه با سایت فوربو همراه باشید.

[megadesc]

پیش‌نیاز این مقاله: دیجیتال مارکتینگ چیست؟

[/megadesc]

پیش از شروع؛ دو تعریف را با هم بررسی می‌کنیم

یک) تعریف شبکه اجتماعی

شبکه اجتماعی یا Social Network، شبکه‌ای است برای تعامل افراد که امروزه توسط سرویس‌های آنلاینی هدایت می‌شود. شبکه اجتماعی سابقه طولانی در تاریخ داشته اما منظور ما در این مقاله شکل جدید و امروزه آن است. تعریف جدید و ارائه تازه این بستر توسط فیس‌بوک معرفی شد و پس از آن سرویس‌های دیگری با خدمات مشابه ورد بازار آنلاین شدند. شبکه‌های اجتماعی امروزه محلی برای ابراز نظر، تعامل و به‌اشتراک گذاشتن محتوا هستند. هر یک از شبکه‌های اجتماعی با درنظر گرفتن یک نوع از محتوا معمولا کار خود را شروع کردند که در قسمت ماهیت رسانه های اجتماعی به آن خواهیم پرداخت.

دو) شبکه اجتماعی یا رسانه های اجتماعی

بسیاری از افراد همچنان به صورت اشتباه این دو تعریف (Social Media & Social Network) را به‌جای هم استفاده می‌کنند اما باید بدانید که شبکه اجتماعی کاملا با رسانه های اجتماعی فرق دارد. همانطور که در تعریف شبکه اجتماعی مطرح شد، آن یک مدل تعامل است و فرم امروزی آن مدل آنلاین است. شبکه اجتماعی تعریفی کلی‌تر از رسانه های اجتماعی است.

شبکه اجتماعی امروزه به معنای هر ابزار و پلتفرمی برای ارتباط است. به این معنی که پیام‌رسان‌هایی مانند واتس‌اپ، گوگل الو، فیس‌بوک مسنجر و… (که خاصیت ایجاد گروه و تعامل بین بیش از ۲ نفر را دارند) هم در کنار فیس‌بوک، گوگل پلاس و توییتر، یک شبکه اجتماعی (Social Network) نامیده می‌شوند. اما رسانه های اجتماعی، پلتفرم‌هایی هستند که به‌منظور اطلاع رسانی شکل گرفته‌اند. از آنجایی که کلمه Media در زبان انگلیسی اسم جمع است، باید Social Media را به معنای رسانه های اجتماعی معنی کنیم. شبکه های اجتماعی فیس‌بوک، توییتر، گوگل پلاس، اینستاگرام، لینکدین، ردیت، پینترنست، تامبلر و… رسانه های اجتماعی (Social Media) نامیده می‌شوند.

بازاریابی رسانه های اجتماعی چیست؟

بازاریابی رسانه های اجتماعی (Social Media Marketing) یکی دیگر از روش‌های دیجیتال مارکتینگ بوده که مبتنی بر رسانه های اجتماعی است. در این بستر کسب و کارها می‌توانند ارتباط خودشان را کاربران نزدیک‌تر کرده و نظر، پیشنهاد و انتقاد آنها را به صورت مستقیم مشاهده و دریافت کنند. در بازاریابی رسانه های اجتماعی یک کسب و کار می‌تواند با ارائه محتوا مرتبط، مفید و کاربردی، کاربران را جذب کرده و همچنین کاربران (و مشتریان قدیمی) خود را وفادارتر کند. یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های رسانه های اجتماعی، قابلیت به‌اشتراک گذاری محتوا است.

از این طریق می‌تواند با یک برنامه بازاریابی درست و هدفمند، به‌سرعت در هر رسانه اجتماعی کاربر جذب کرد. در کنار اشتراک گذاری، هشتگ‌ها نقش مهمی را در بازاریابی رسانه های اجتماعی داشته و می‌توانند مدل کسب و کار ها را به یک دیگر (ایجاد روابط تجاری B2B یا همان Business to Business) و همچنین کسب و کار را به مصرف‌کننده (ایجاد روابط تجاری B2C یا همان Business to Consumer) متصل کنند. این مدل‌های تجاری که یک استراتژی برای راه اندازی کسب و کار هستند، در بازاریابی رسانه های اجتماعی نیز مورد بررسی قرار می‌گیرند.

ماهیت رسانه های اجتماعی

برای شروع فعالیت در بازاریابی رسانه های اجتماعی ابتدا باید با ماهیت شبکه های اجتماعی مانند فیس‌بوک، توییتر، گوگل پلاس و… آشنا شوید. در مقاله اصول بازاریابی محتوا در مورد انواع «محتوا» توضیح داده شد که توصیه می‌کنم آن را مطالعه کنید. رسانه های اجتماعی نیز هر کدام بر روی شکلی از محتوا تمرکز داشته و به منظور تصاحب محتوایی خاص وارد بازار شده‌اند. (لینک هر یک شبکه اجتماعی مربوط به صفحه خود سایت فوربو در آن شبکه اجتماعی است.)

یک) فیس‌بوک

فیس‌بوک (Facebook) علاوه بر تلاش برای دوست‌یابی، بر روی اطلاع رسانی تمرکز داشته و بستری را برای رسانه‌های مکتوب و آنلاین راه‌اندازی کرد که اطلاع رسانی خود را برای کاربران از این طریق انجام دهند. همچنین فیس‌بوک با راه‌اندازی قسمت علایق، می‌تواند سلیقه کاربران را در همه موارد سنجیده و متناسب با آنها از سیستم تبلیغاتی خود استفاده کند. فیس‌بوک بیش از ۲ میلیارد کاربر فعال دارد.

دو) گوگل پلاس

گوگل پلاس (+ Google) هم کاملا برای گرفتن سهمی از بازار فیس‌بوک، با همین برنامه‌ها وارد کار شد و خیلی زود هم محبوبتش را به دلیل فراگیر شدن پیام‌رسان‌ها از دست داد و امروزه بیشتر برای ساماندهی کاربران حساب جیمیل گوگل و سیستم عامل اندروید فعال است. مزیت رقابتی گوگل برای این شبکه اجتماعی ایجاد گروه‌های دوستانه، تخصصی و کاری بود. گوگل پلاس نزدیک به ۸۰۰ میلیون کاربر دارد که بسیاری از آنها اصلا فعال نیستند.

سه) توییتر

توییتر (Twitter) هم در کنار به‌اشتراک‌گذاری روزمرگی‌ها، در اصل بر روی «محتوا متنی» تمرکز داشته و این اجازه را به فعالین حوضه خبری داده که با توییت‌های کوتاه خبر و مطلبی را منتشر کنند. نوع ارائه محتوا در توییتر باعث شد که بسیاری از فعالین خبری، پژوهشگران علمی، نویسنده‌ها و سیاست‌مداران از آن به عنوان یک تریبون برای انتشار کارهای خود استفاده کنند. در آخرین آمار منتشر شده توییتر بیش از ۳۲۰ میلیون کاربر فعال دارد.

چهار) یوتیوب

یوتیوب (YouTube) یکی دیگر از سرویس‌های آنلاین گوگل بوده که برخلاف گوگل پلاس بسیار هم موفق بوده و هست. یوتیوب بزرگ‌ترین شبکه اجتماعی مبتنی بر «محتوا ویدیویی» است و بهترین مکان برای بازاریابی ویدویی (Video Marketing) در رسانه های اجتماعی به‌حساب می‌آید. یوتیوب ماهانه بیش از ۱.۸ میلیارد کاربر فعال دارد.

پنج) اینستاگرام

اینستاگرام (Instagram) یکی دیگر از محبوب‌ترین شبکه‌های اجتماعی بوده که در اصل برای اشتراک ‌گذاری «محتوا تصویری» ساخته شد. این شبکه اجتماعی پس از محبوبیت توسط فیس‌بوک خریداری شده و سرویس‌های دیگری مانند ویدیو و استوری به آن اضافه شد. اینستاگرام در حال حاضر بیش از ۷۰۰ میلیون کاربر فعال ماهانه دارد.

شش) لینکدین

لینکدین (LinkedIn) یک شبکه اجتماعی تخصصی کسب و کار بوده که برای شرکت‌ها و افراد متخصص راه‌اندازی شده است. این شبکه اجتماعی که یک‌نوع رزومه‌ساز نیز به حساب می‌آید می‌تواند افراد متخصص را به شرکت‌هایی که همان تخصص را نیاز دارند متصل کند. لینکدین که یکی از قدیمی‌ترین شبکه های اجتماعی است در حال حاضر بیش از ۵۰۰ میلیون کاربر دارد.

هفت) ساندکلاد

ساندکلاد (SoundCloud) یک شبکه اجتماعی و یک شبکه استریم موزیک است. این شبکه اجتماعی که با هدف اشتراک‌گذاری «محتوا صوتی» شروع به کار کرد، به‌سرعت توانست مخاطبین این سبک را جذب کند. همچنین علاوه بر موزیک، پادکست‌ های روزانه و هفتگی بسیاری در ساندکلاد فعال هستند. این شبکه اجتماعی در حال حاضر پیش‌بینی می‌شود که بیش از ۶۰ میلیون کاربر داشته باشد.

هشت) ردیت

ردیت (Reddit) یکی دیگر شبکه‌های اجتماعی پرمخاطب در دنیا بوده که به با هدف انتشار اخبار روز توسط کاربران و با شعار «صفحه اول اینترنت» شروع به کار کرده است. کاربران با عضویت در این شبکه اجتماعی می‌توانند می‌توانند لینک خبر و یا عنوان و متن خبر یا مطلبی را به اشتراک‌ بگذارند و سایر کاربران به آن رای مثبت و منفی دهند. ردیت با پشت سر گذاشتن توییتر در حال حاضر بیش از ۳۳۰ میلیون کاربر فعال دارد.

نه) پینترست

پینترست (Pinterest) ترکیبی از چند ویژگی شبکه‌های اجتماعی با یک ویژگی تازه است. در پینترست کاربران می‌توانند تصاویر موردنظر خود به مشابه هشتگ‌هادر یک صفحه پین کنند. ویژگی تازه و جدید این شبکه قابلیت ثبت سفارش توسط کاربران است. بر روی تصاویر خاص که یک محصول در آن دیده می‌شود، فروشندگان می‌توانند قابلیت سفارش را فعال کنند. این شبکه اجتماعی بیش از ۲۰۰ میلیون کاربر دارد.

ده) تلگرام؟

آیا تلگرام را یک رسانه اجتماعی به‌حساب آوریم؟ خیر. تلگرام (Telegram) یک پیام‌رسان (Messenger) اجتماعی بوده که با یک برنامه غیر هدفمند سعی کرده خود را توسعه دهند. اضافه کردن قابلیت‌های رسانه‌های اجتماعی به یک پیام‌رسان، فقط همه‌چیز را درهم کرده است. همچنین این سرویس تحت وب نبوده و در آن نمی‌توانید لینک‌سازی کنید و از لحاظ سئو و بهینه سازی تاثیری برای شما ندارد. در بین راهکارهای بازاریابی رسانه های اجتماعی نیز کاری به این پیام‌رسان نداشته و تنها شبکه‌های اجتماعی مفید برای دیجیتال مارکتینگ را معرفی خواهیم کرد.

روش‌های فعالیت برای بازاریابی رسانه های اجتماعی

همانند همه روش‌های دیجیتال مارکتینگ شما برای بازاریابی رسانه های اجتماعی باید یک استراتژی دیجیتال داشته باشید. در رسانه های اجتماعی چه کاری می‌خواهید انجام دهید؟ چه برنامه‌ای برای آن دارید؟ صرفا حضور در آن و سایت حساب کاربری به‌ هیچ دردی نمی‌خورد و باید برنامه‌ای برای فعالیت مستمر درآن‌ها داشته باشید. در ادامه روش‌هایی را برای بازاریابی رسانه های اجتماعی بررسی خواهیم کرد اما فراموش نکنید که تمامی روش‌های دیجیتال مارکتینگ یا همان بازاریابی دیجیتال به‌منظور به‌فروش رساندن محصول و یا خدمات شما است و در همه روش‌های معرفی شده، هدف نهایی، رضایت کاربر برای استفاده از سرویس‌های شماست.

یک) اطلاع رسانی کنید

یک مدل بازاریابی رسانه های اجتماعی برای کسب و کارهای خبری، مجله آنلاین، سایت‌های آموزشی و… استفاده از مدل اطلاع رسانی است. بسیاری از کاربران بیشتر وقت آنلاین بودن خود را در رسانه های اجتماعی می‌گذرانند و دیگر به سایت‌ها ممکن است سر نزنند، از همین رو می‌توانید اخبار مرتبط با حوضه کاری خودتان را از طریق شبکه‌های اجتماعی اطلاع رسانی کنید.

در بازاریابی رسانه های اجتماعی خلاقیت بسیار مهم است. وقتی در سایت می‌گوییم اطلاع رسانی کنید شما تنها کافی است خبرها در سایت منتشر کنید اما در رسانه های اجتماعی نباید به همان شکل عمل کنید. استفاده از تصاویر ویژه و یک طرح اختصاصی برای انتشار آنها می‌تواند بسیار موئر باشد. همچنین با استفاده از ابزارهای استوری فیس‌بوک و اینستاگرام می‌توانید تیترها را منتشر و سپس از کاربران بخواهید لینک را باز کنند و خبر را در سایت شما مطالعه کنند.

این مدل از بازاریابی رسانه های اجتماعی در همه شبکه‌ها تقریبا جواب داده  و می‌توانید از همه آنها استفاده کنید. در این مدل نباید هشتگ‌ها را فراموش کنید. پست کردن هشتگ‌های مرتبط با خبر و موضوع می‌توانید نقش مهمی در دیده شدن مطلب شما داشته باشد.

دو) معرفی و پیشنهاد محصول

مدل معرفی محصول در بازاریابی رسانه های اجتماعی، می‌تواند طرح خوبی برای فروشگاه اینترنتی باشد. محصولات خود را لیست کنید و برای هر یک تصویر و طرح اختصاصی طراحی کنید. مشخصات محصول را کامل در زیر پست (قسمت توضیحات – Caption) قرار دهید تا کاربر بدون نیاز به سایت به اطلاعات ضروری دسترسی داشته باشد. باز هم خلاقیت در این مدل بازاریابی رسانه های اجتماعی مهم بوده و اگر تصاویر و یا ویدیوهای تولیدی شما جذاب نباشد، نمی‌توانید در این روش موفق ظاهر شوید.

همچنین اگر کسب و کار  اینترنتی شما خدماتی را ارائه می‌دهند، می‌توانید یک صفحه فرود (Landing Page) را طراحی کرده و در مورد کسب و کار خود به صورت کامل توضیح دهید و لینک آن را در قسمت لینک پروفایل خود قرار دهید و از کاربران بخواهید آن را مطالعه کنند. در این مدل شبکه‌های اجتماعی ردیت و لینکدین به کمک شما نمی‌آید و بهتر است از سایر شبکه‌های اجتماعی استفاده کنید. پینترست با قابلیت ثبت سفارش می‌تواند بسیار برای شما موثر باشد اما متاسفانه جدا از فیلتر بودن در ایران، کاربران کمی هم در این شبکه فعال هستند که بتوانید به آنها خدمات بدهید. ارسال تخفیف‌ها و محصولات ویژه در این مدل می‌تواند فروش شما را در مناسب‌ها بالاتر ببرد.

سه) برند سازی و جلب اعتماد مشتری

یک مدل دیگر از بازاریابی رسانه های اجتماعی می‌تواند در جهت برند سازی (Branding) استفاده شود. این شیوه مرسوم در دنیا به برند شما کمک کرده و اگر به درستی آن را اجرا و پیاده کنید، اعتماد مشتریان شما بیشتر می‌شود. برای برند سازی ابتدا لازم است در همه شبکه های اجتماعی حضور داشته باشید.از طریق می‌توانید به همه‌نوع سلیقه دسترسی داشته باشید.

در اولین قدم‌ها باید به ساده‌ترین شکل در چندین مرحله (پست) خود معرفی کنید. سپس برای مثال می‌توانید تصویری واقعی از نحوه ارسال سفارشات و یا خدمات در حال انجام منتشر کنید. این شیوه بسیار موئر برای اعتمادسازی است. از تیم خود در روز های مختلف عکس گرفته و مرتب آن را در صفحه منتشر کنید. جواب سوال‌های کاربران را بدهید و همه‌جوره سعی کنید واقعی باشید.

وقتی به صورت حرفه‌ای خود را معرفی کنید و مدام از فعالیت خود گزارش در رسانه های اجتماعی منتشر کنید، اعتماد کاربران به شما بیشتر شده و از طریق می‌توانید آنها برای خرید به سایت منتقل کنید. انتهای چرخه این فرآیند، سرافرازی برند شما بوده و کمک بسیار بزرگی برای روند برند سازی شما می‌کند.

چهار) کمپین‌های مناسبتی و مسابقه

مورد آخر که بسیار توسط کسب و کارها برای بازاریابی رسانه های اجتماعی مورد استفاده قرار می‌گیرد، برگزاری کمپین‌های مناسبتی و یا مسابقه است. این شیوه می‌تواند به صورت جداگانه باشد (یعنی شروع کار در رسانه های اجتماعی با این فعالیت‌ها باشد) اما توصیه می‌شود این مورد را در کنار یکی از سه مورد قبل اجرا و پیاده کنید زیرا بازدهی‌شان کاملا متفاوت است.

یکی از مرسو‌م‌ترین روش‌ها برای اجرای کمپین تبلیغاتی، وصل کردن با یک مناسبت خاص است. وقتی می‌خواهید برای مثال لباس‌های زمستانه خود را به فروش برسانید، بهتر است درست در همین فصل، و در شروع آن محصولات را معرفی برای تشویق به خرید، کد تخفیف داده و یا با تخفیف آن‌ها را معرفی کنید. سپس با طرح‌های اختصاصی و گرافیکی زیبا، کاربران رسانه های اجتماعی را تشویق به خرید و مشاهده محصولات خود کنید.

دومین مورد این بخش مسابقه است. بسیاری از صفحه‌ها در رسانه های اجتماعی یک مسابقه برپا کرده و درآن سوالی می‌پرسند، نظرسنجی می‌گذارند و یا مانند سنتی در اینستاگرام می‌نویسند، برای ما کامنت گذاشته و دوستان خود را تگ کنید. یک جایزه تعیین کنید، سپس از همین طریق می‌توانید نمایش و تاثیر (Impressions) بسیار بالا در رسانه های اجتماعی داشته باشید. فقط یادتان نرود که به قول خود وفا کنید، در صورتی که جایزه به برنده و یا برندگان ارسال نکنید، باید برای همیشه با رسانه های اجتماعی خداحافظی کنید.

برنامه ریزی بازاریابی رسانه های اجتماعی

فعالیت بازاریابی رسانه های اجتماعی باید مستمر باشد، شما نمی‌توانید یکی‌دو روزه کارهای آن را انجام داده و دیگر رهایش کنید. در ابتدا لازم است که علاوه بر وب‌سایت حواستان به آن باشد اما طبیعتا با گسترش دامنه فعالیت‌ها و همچنین بالارفتن حجم کاری، نیاز به یک ادمین مختصص رسانه های اجتماعی برای مدیریت آن‌ها دارید. کاری که شما باید در ابتدا انجام دهید، برنامه ریزی و ریختن یک استراتژی دیجیتال برای فعالیت در این حوضه است.

باید هدف خود را مشخص کنید که از رسانه های اجتماعی چه چیزی می‌خواهید بدست آورید. اگر صرفا بی‌هدف پروفایل رسانه های اجتماعی خود را پر کنید و وقت و بی‌وقت آن را بروزرسانی کنید، به چیزی نخواهید رسید. همانطور که گفته شد از رسانه های اجتماعی می‌توانید به‌خوبی برند سازی کنید و نباید قدرت آن را فراموش کنید.

هدف شما صرفا نباید فروش و یا سوددهی در ابتدا باشد و همین که بتوانید کاربران را به سایت خود منتقل کنید، یعنی نصف راه را رفته‌اید. این روند باید مدام تکرار شود. مدام محصولات با طرح‌های زیبا برای کاربران نمایش داده شود و تا هر بار به سایت شما سر زده و سپس از شما خرید کند. نکته مهم استفاده از لینک‌ها برای هدایت کاربران است. هدف شما می‌تواند حتی افزایش بازدید سایت باشد، زیرا اگر بتوانید یک رسانه اجتماعی را پر مخاطب کنید، همزمان با آن سایت شما هم پربازدیدتر می‌شود. البته بهتر است برعکس به این قضیه نگاه کنید، یعنی تمرکز اصلی بر روی سایت و از آن طریق هم مخاطبین را به رسانه های اجتماعی منتقل کنید.

برای مثال از خریداران سایت می‌توانید درخواست کنید، سفارش خود را که تحویل گرفته‌اند، برای شما عکس در اینستاگرام گرفته و شما را تگ کنند. شما هم قول بدهید که از بین عکس‌های برگذیده، جایزه‌ای را اهدا خواهید کرد. این مدل هم می‌توانید کاربران سایت را به رسانه اجتماعی منتقل و هم کاربر رسانه اجتماعی را برای خرید از سایت ترغیب کند.

یک سری ابزار برای تحلیل آمارهای رسانه های اجتماعی در مقاله «برای راه اندازی کسب و کار اینترنتی نیاز به چه دانش و ابزاری داریم؟» معرفی شده است که برای مطالعه این بخش توصیه می‌شود، لینک عنوان مقاله را باز کنید.

به پایان این مقاله آموزشی در سایت فوربو رسیدیم. در این مقاله سعی شد به صورت کامل در مورد فرآیند و اصول بازاریابی رسانه های اجتماعی پرداخته شود. در صورتی که در مورد بازاریابی رسانه های اجتماعی برای شما سوالی پیش آمد می‌توایند آن را از طریق قسمت نظرات برای ما ارسال کنید. حتما به سوال شما پاسخ خواهیم داد.

حامی این مقاله سایت فوربو شوید

در صورتی که این مقاله برای شما مفید بود، می‌توانید با انتخاب یکی از آیتم‌های زیر، به‌صورت کاملا اختیاری از فوربو حمایت کنید.

۲ هزار تومان | ۵ هزار تومان | مبلغ دلخواه

یا ما را در رسانه‌های زیر دنبال کنید

اینستاگرام | توییتر | تلگرام