بازاریابی پنهان یا بازاریابی مخفی یکی دیگر از تاکتیکهایی بازاریابی است که در این مقاله قصد معرفی و بررسی آن را داریم. همانند سایر مقالات از این دست، سعی بر این است که با رویکرد دیجیتال مارکتینگ، بازاریابی پنهان را بررسی کنیم. در ادامه با فوربو همراه باشید.
مقدمهای بر بازاریابی پنهان (بازاریابی مخفی)
موضوع این مقاله از سری مقالات بخش استراتژی بازاریابی سایت فوربو به یک موضوع کمتر پرداخته شده، یعنی بازاریابی پنهان، بازاریابی پنهانی، بازاریابی مخفیانه، بازاریابی مخفی -یا هر اسم دیگری که دارد- میپردازیم. اینکه دقیقا چیست و بهچه کار میآید. چرا شرکتها و برندها از آن استفاده میکنند و اینکه چه هدفی پشت آنها است.
راستش را بخواهید این مدل بازاریابی -که یک مدل بازاریابی مدرن بهحساب میآید- بیشتر در دنیای واقعی و در گوشه و کنار چیزهایی که با آنها برخورد میکنیم، مورد استفاده قرار میگیرد. به همین خاطر مثالهای مطرح شده بهصورت مشخص خارج از فضای آنلاین و دیجیتال مارکتینگ هستند. مصداق بازاریابی پنهان در فضای دیجیتال را پیدا نکردهام اما در انتهای این مقاله در بخش استراتژی بازاریابی مخفیانه، سعی میکنم بر اساس فرضیات خودم! راه و روشهایی را معرفی کنم.
بازاریابی پنهان یا مخفی دقیقا چیست؟
بازاریابی مستقیم را بهیاد دارید؟ در آن مدل بازاریابی گفته بودیم که کسب و کارها سعی میکنند بهصورت مستقیم پیام خودشان را به افراد منتقل کنند. در بازاریابی پنهان یا بازاریابی مخفی، کسب و کار بهصورت پنهان و مخفی سعی میکند چیزی را به افراد منتقل کند.
این چیز وقتی بهصورت غیر مستقیم و پنهان قرار است معرفی شود، طبیعتا نمیتواند یک پکیج تبلیغاتی کامل باشد. معمولا در بازاریابی با پیام تبلیغاتی طرف هستیم. کسب و کارها یک شعار تبلیغاتی و یا حتی لوگو برند خود را از به همین شکل تبلیغ میکنند.
پیش از آنکه بهصورت دقیقتر نمونههای بازاریابی مخفی را بررسی کنیم، باید بگویم که در این مدل بازاریابی شاهد همپوشانی با مبحث اسپانسرشیپ (Sponsorship) هستیم. یعنی یک کسب و کار به یک مجموعه، برنامه و حتی یک فرد، هزینهای را پرداخت میکند تا برند آنها را معرفی کنند.
شاید تا کنون مصاحبههای پیش از بازی مسابقات ورزشی را دیده باشید. سرمربی تیمها پیش میکروفون حاضر میشوند تا به سوالات خبرنگاران پاسخ دهند. در این بین شرکت تولید کننده نوشیدنی مثل کوکاکولا وارد عمل میشود. این شرکت در بسیاری از کنفرانسها قوطیها نوشابههای خود را بر تنها بر روی میز مصاحبه قرار میدهد. بیننده مصاحبه را تماشا میکند و کسب و کار بدون اینکه مزاحم بیننده شود تنها برند خود را بر روی صفحه معرفی کند.
در برنامههای تلویزیونی و همچنین موزیک ویدیوهای خوانندگان مشهور هم شاهد از دست تبلیغها با تکنیک بازاریابی پنهان – بازاریابی مخفی هستیم. در فیلمهای سینمایی و سایر محتواهای ویدیویی مانند ویدیوهای یوتوبر (YouTuber)ها هم این مدل بازاریابی را شاهد هستیم.
این مدل بازاریابی را میتوان به بسیاری از همکاریهای تجاری و غیر تجاری دیگر تعمیم داد. ورزشکاری که تنها از یک محصولات یک برند خاص استفاده میکند و همیشه لباسها، کفشها و.. این شرکت را بر تن دارد، بدون اینکه مزاحمتی برای افراد ایجاد کند، در حال تبلیغ یک برند است. نهتنها پوشیدن لباسها، بلکه در مراسمهای سینمایی شاهد استفاده از لوازم آرایشی و حتی جوهرات برندهای خاص توسط افراد مطرح هستیم. همه این مدل تبلیغات در دسته بازاریابی پنهان قرار میگیرند.
مردم بدون آنکه بخواهند تبلیغ مشاهده کنند و یا احساس کنند که کسی در حال ارائه تبلیغ است، از حضور یک برند و محصولات آن آگاه میشود. در مقاله برند سازی در خصوص انواع آن صحبت کردیم. یکی از مدلهای برند سازی درست استفاده از همین روش است. بهمنظور افزایش آگاهی از برند. یا بهطور دقیقتر آگاهی مردم نسبت به آن برند خاص.
بازیگران اصلی بازاریابی مخفی یا پنهان تنها افراد مشهور و یا اینفلوئنسرها نیستند، بلکه در دنیای واقعی و بدون یک بازیگردان هم این اتفاق میافتد. شرکت ساعتسازی که طرح ساعتهای خودش رابر روی دستگیرههای آویزان اتوبوس قرار میدهد هم بهصورت غیر مستقیم بر پایه مدل بازاریابی پنهان، در حال تبلیغ برند و محصولات خودش است. یک شهروند خیلی عادی یک دستگیره را در دست خود میگیرد اما بر روی آن یک طرح ساعت است. و همزمان میتواند ساعت را بر روی دست خود تماشا کند. علاوه بر بازاریابی مخفی، از تکنیکهای خلاقانهای برای ارائه و پیادهسازی این تبلیغ استفاده شده است. در مقالات آینده سایت فوربو حتما به موضوع «خلاقیت» و «نوآوری» در تبلیغات خواهیم پرداخت.
مزیت و اهداف بازاریابی پنهان
پشت قضیه بازاریابی پنهان یا بازاریابی مخفی میتواند -حداقل- دو مدل بازاریابی دیگر قرار گرفته باشد. یعنی بازاریاب (Marketer)ها برای ایجاد یک مدل بازاریابی دیگر (مدل بازاریابی مادر) از بازاریابی پنهان استفاده میکنند.
به این مثال توجه داشته باشید. وقتی بهصورت غیر مستقیم با استفاده از این روش بازاریابی، موبایل جدید یک شرکت در موزیک ویدیو یک خواننده معرفی شود از چند جهت این تبلیغ پنهان قابل بررسی است. برای اینکه مثال را عینیتر کنیم، بگذارید برای شما از موزیک ویدیو جدید جنیفر لوپز با عنوان Medicine بگویم ?
موزیک ویدیو جدید جنیفر لوپز در یوتوب پس از یکماه، حدود ۲۲ میلیون بار دیده شده است. با اینکه همین مقدار بسیار عدد زیادی است و برخی خوانندهها مجموع کل ویدیوهایشان هم این تعداد بازدید نمیشد، اما برای موزیک جنیفر لوپز بازدید زیادی نیست. زیرا ویدیو با بازدید بیش از ۱ میلیارد هم دارد! بههرحال تعداد بسیاری زیادی از سرتاسر دنیا موزیک ویدیوهای این شخص را دنبال و تماشا میکنند. حال یک شرکت -کسب و کار- میتواند بسیار هوشمندانه درون این ویدیوها خودنمایی کند. نه بهصورت تبلیغ جداگانه که در ابتدای ویدیوها آنها را مشاهده کنیم.
شرکت کرهای الجی (LG) در موزیک ویدیو جدید جنیفر لوپز، تبلیغ جدیدترین موبایل خود را کرده است. با چه شیوه؟ اسپانسرشیپ موزیک ویدیو با رویکرد بازاریابی پنهان. در خصوص اسپانسرشیپ و مدلهای آن بهزودی در فوربو مقاله منتشر خواهیم کرد. اما بیایید به بازاریابی پنهان و مخفی در این موزیک ویدیو بپردازیم.
اصلا چیزی شبیه به یک تبلیغ مزاجم تلویزیونی نیست. خواننده در یک نمای کوتاه موبایل LG G8 ThinQ را در دست میگیرد و لحظاتی با آن کار میکند. توجه داشته باشید که همچنان در موزیک ویدیو هستیم. یعنی بیننده همچنان صدای خواننده و نوازندهها را میشنود و در حال و هوای آن است. اما در این بین یک موبایل را هم مشاهده میکند. بهصورت غیر مستقیم این موبایل در ذهن بیننده ذخیره میشود. بهشرط آنکه اصلا هیچ زمینه و حتی علاقهای بهآن نداشته باشد.
این شخص ممکن است چند روز بعد در یک بیلبورد تبلیغاتی دوباره این تبلیغ این موبایل را ببیند. یا در فیسبوک پست حمایت شده موبایل را مشاهده کند. همه اینها یک ارجاع در ذهن مخاطب ایجاد میکنند. ارجاع به اولین جایی که آن را دیده است. یعنی موزیک ویدیو جنیفر لوپز. با این تکنیک در بازاریابی مخفی، کسب و کار یک خدمت و یا محصول را در ذهن مخاطب جای میدهد. حال بیایید از جهت دیگر به این قضیه نگاه کنیم.
اتصال بازاریابی مخفی به بازاریابی ویروسی و دهان به دهان!
اول پاراگراف قبل در خصوص اینکه بازاریابها سعی میکنند از بازاریابی پنهان برای حداقل دو مدل بازاریابی دیگر استفاده کنند، منظور همین است. بازاریابی مخفی یا پنهان به تاکتیک بازاریابی ویروسی و دهان به دهان وصل میشود. اگر در خصوص این دو مدل بازاریابی اطلاعی ندارید، حتما توصیه میکنم که مقالات زیر را مطالعه کنید.
[megadesc]پیشنهاد مقاله: همهچیز در مورد بازاریابی ویروسی و همهچیز در مورد بازاریابی دهان به دهان[/megadesc]
همان موزیک ویدیو جنیفر لوپز را در نظر داشته باشید. علاقهمندان به این خواننده احتمالا در مورد این تبلیغ با هم صحبت خواهند کرد. احتمالا نام موبایل را در گوگل جستجو میکنند. و یا احتمالا برخی بهدلیل اعتماد به شخص جنیفر لوپز، برای خرید آن موبایل الجی ترغیب میشوند! همه اینها احتمال است. قبول. اما همه این احتمالها چرخ بازاریابی دهان به دهان را روشن کردهاند.
در واقع همین که دو نفر با هم در خصوص محصولی که با تاکتیک بازاریابی پنهان -مخفی- در یک موزیک ویدیو معرفی شده است، صحبت کنند –چه در دنیای واقعی و گفتگو روزمره و چه در فضای آنلاین- یعنی بازاریابان آن شرکت موفق شدهاند یک کمپین تبلیغاتی دهان به دهان -از تاکتیک بازاریابی دهان به دهان- را هم اجرا کنند.
در تعریف تاکتیک بازاریابی ویروسی گفته بودیم که خود پیام -و اهمیت آن- در پخش شدنش تاثیر زیادی دارد. حال فرض کنید در یک موزیک ویدیو یک امکان هیجانانگیز از یک موبایل نمایش داده شود. و یا اصلا یک گجت خلاقانه معرفی شود. همه اینها میتوانند منجر به ایجاد گفتگو میان افراد شوند.
ویدیوهای موسیقی طبیعتا در دسته ویدیوهای ویروسی قرار نمیگیرند، زیرا بازدید کنندگان آنها، از طرفداران آن شخص هستند. اما با این حال موزیک ویدیو هم پتانسیل اینکه همهگیر شود را دارد و نمونه هم برای آن وجود دارد. این یک فرصت و شاید یک پتانسیل برای معرفی محصول، خدمت -و حتی برند- است.
استراتژی بازاریابی مخفی در دیجیتال مارکتینگ
در حوزه دیجیتال مارکتینگ هم میتوان از این مدل بازاریابی استفاده کرد. البته هر چه به آن فکر میکنم، ذهنم بیشتر به سمت همان مدل اسپانسرشیپ میرود. یعنی اسپانسر یک سری چیزها شدن! اما میتوان همین را هم با رویکرد بازاریابی مخفی – بازاریابی پنهان انجام داد.
سایت چطور، یک مجله آنلاین است. در این سایت مشابهترین چیز را به مدل بازاریابی مخفی در فضای آنلاین دیدهام. یعنی مدلی که در آن یک کسب و کار در یک کسب و کار اینترنتی مدل بازاریابی پنهان را در دستور کار خود قرار دهد. در این سایت برخی شرکتها سفارش تولید محتوا میدهند. یعنی تحریریه سایت چطور بر اساس چیزی که شرکت میخواهد، یک مقاله عمومی نگارش میکند.
تولید محتوا با رویکرد چیزی که یک شرکت میخواهند. در مدلهای رپورتاژ آگهی معمولا شاهد تبلیغ مستقیم هستیم. اما میتوان همین رپورتاژها را بهگونهای نگارش کرد که بتوان آنها را در دسته محتوای تبلیغاتی تاکتیک بازاریابی پنهان دانست.
برای مثال دو مطلب «استفاده از اپلیکیشن سفارش خودرو یا خودروی شخصی؛ کدامیک به صرفهتر است؟» و «۸ اپلیکیشنی که افراد موفق باید داشته باشند» که از مطالب سایت چطور هستند را مشاهده کنید. مطلب اول که توسط شرکت اسنپ حمایت شده است، یک نمونه تقریبا عالی از تاکتیک بازاریابی مخفی در فضای آنلاین و سایتهای اینترنتی نیست. اما مطلب دوم هم در ابتدا خوب عمل کرده ? ولی در ادامه بهیکباره محصول خودش را معرفی میکند و یک فراخوان عمل در انتها برای نصب اپلیکیشن، بازاریابی مخفی و پنهان را زیر سوال میبرد.
در مجموع بازاریابی پنهان در فضای آنلاین سخت است! شاید اینطور باشد. اما بالاخره میتوان راه و روشی برای آن، مشابه مطلب اول معرفی شده سایت چطور برایش پیدا کرد. در صورت مشاهده روشهای جدید برای استفاده از بازاریابی مخفی در سایتهای اینترنتی، حتما این مقاله آپدیت خواهد شد.
پایان
به انتهای مقاله همهچیز در مورد بازایابی پنهان یا بازاریابی مخفی رسیدیم. در صورتی که در خصوص این موضوع سوالی داشتید، خوشحال میشوم آن را از طریق قسمت نظرات ارسال کنید. ما حتما به سوال شما پاسخ خواهیم داد.
[megadesc]
حامی این مقاله سایت فوربو شوید
در صورتی که این مقاله برای شما مفید بود، میتوانید با انتخاب یکی از آیتمهای زیر، بهصورت کاملا اختیاری از فوربو حمایت کنید.
۲ هزار تومان | ۵ هزار تومان | مبلغ دلخواه
یا ما را در رسانههای زیر دنبال کنید
اینستاگرام | توییتر | تلگرام
[/megadesc]